Chấm điểm hệ thống tiêm chủng quốc gia
Country Vaccination Score (CVS)
- Bối cảnh
Hiện nay, đã có 140/195 quốc gia trên Thế giới có Nhóm cố vấn kỹ thuật tiêm chủng Quốc gia theo khuyến nghị của WHO (National Immunization Technical Advisory Group: viết tắt là NITAG).1 2 3
Để đánh giá khả năng của từng quốc gia trong việc cung cấp dịch vụ tiêm chủng chất lượng cao, các chuyên gia trên thế giới đã giới thiệu bộ tiêu chí chấm điểm hệ thống tiêm chủng quốc gia vào tháng 9 năm 2022.4
- Các tiêu chí đánh giá CVS
Bao gồm 4 tiêu chí lớn, trong mỗi tiêu chí lớn có 2 tiêu chí nhỏ (mỗi tiêu chí nhỏ được tính là 1 điểm), tối đa được 8 điểm.
Các tiêu chí này bao gồm:
(1) Quốc gia có mục tiêu và chỉ tiêu tiêm chủng nào không?
- Có mục tiêu và đánh giá nhu cầu vắc xin trong tương lai (ví dụ: trong 3, 5 hoặc 10 năm tới).
- Có ≥1 mục tiêu tiêm chủng quốc gia và mốc thời gian cụ thể hoàn thành mục tiêu đó (ví dụ: loại trừ bệnh sởi vào cuối năm 2025).
(2) Quốc gia có kế hoạch tiêm chủng quốc gia không?
- Có một (và chỉ một) kế hoạch được NITAG công bố.
- Vắc xin đường ống liên tục được NITAG đánh giá trước khi cấp phép.
(3) Kế hoạch NITAG có được thực hiện không?
- Quốc gia có thực hiện đúng kế hoạch tiêm chủng đã đề ra hay không?
- Kế hoạch tiêm chủng có được hỗ trợ thường xuyên bởi các chiến dịch truyền thông hay không?
(4) Quốc gia có thực hiện các nghiên cứu đánh giá việc triển khai tiêm chủng hay không?
- Quốc gia có các nghiên cứu được cập nhật (2 năm một lần) về việc sử dụng vắc xin ở các nhóm tuổi khác nhau như:
- Trẻ dưới 2 tuổi
- Trẻ ở độ tuổi trước khi nhập học
- Thanh thiếu niên
- Người cao tuổi
b. Quốc gia có dữ liệu về gánh nặng bệnh tật kịp thời (dưới 2 năm) theo nhóm tuổi và theo các bệnh có thể phòng ngừa bằng vắc-xin hay không?
(Gánh nặng bệnh tật là tác động của một vấn đề sức khỏe đối với một nhóm dân số nhất định và có thể được đo lường bằng nhiều chỉ số khác nhau như tỷ lệ tử vong, tỷ lệ mắc bệnh hoặc chi phí tài chính)5
- Kết quả
Đã có 42 quốc gia được chấm điểm hệ thống tiêm chủng quốc gia. Bangladesh và Anh được chấm điểm tối đa là 8 điểm, nước Đức có điểm số thấp nhất là 1 điểm.4
Bảng 1. Chấm điểm hệ thống tiêm chủng một số quốc gia trên Thế giới năm 20224
- Điểm mạnh, điểm yếu của Country Vaccination Score
- Điểm mạnh của hệ thống chấm điểm: sử dụng nguồn lực cộng đồng và các tài liệu có sẵn.
- Điểm yếu của cách tính điểm này là việc triển khai tiêm chủng của mỗi quốc gia có thể không đúng như kế hoạch đề ra, dẫn đến việc cho điểm sai. Điểm yếu này có thể khắc phục nếu như có sự giám sát chặt chẽ việc triển khai tiêm chủng theo kế hoạch từ nhóm chuyên gia đánh giá.
Tại thời điểm này, hệ thống tiêm chủng quốc gia của Việt Nam chưa được chấm điểm, tuy nhiên chúng ta nên thực hiện theo chỉ dẫn kỹ thuật của WHO vì:
- Nó cho thấy Việt Nam đang ở đâu trên bản đồ chấm điểm thế giới
- Tuy hơi phức tạp nhưng nó cho phép tìm ra những thiếu hụt (lỗ hổng) trong việc triển khai hoạt động tiêm chủng hiệu quả.
Ban truyền thông VPHA
TÀI LIỆU THAM KHẢO
- Adjagba A, MacDonald NE, Ortega-Pérez I, Duclos P. Strengthening and sustainability of national immunization technical advisory groups (NITAGs) globally: Lessons and recommendations from the founding meeting of the global NITAG network. Vaccine. 2017;35(23):3007-3011.
- Perronne C, Adjagba A, Duclos P, et al. Implementing efficient and sustainable collaboration between National Immunization Technical Advisory Groups: Report on the 3rd International Technical Meeting, Paris, France, 8-9 December 2014. Vaccine. 2016;34(11):1325-1330.
- Duclos P, Dumolard L, Abeysinghe N, et al. Progress in the establishment and strengthening of national immunization technical advisory groups: analysis from the 2013 WHO/UNICEF joint reporting form, data for 2012. Vaccine. 2013;31(46):5314-5320.
- Schmitt H-J, Y S, AM HKA, et al. The formal ability of countries to deliver high-quality vaccination services: Introducing the Country Vaccination Score (CVS). Global Health Press. 2022:14.
- Direct S. Disease Burden. 2021; https://www.sciencedirect.com/topics/medicine-and-dentistry/disease-burden. Accessed Jan 17, 2024.