Những di chứng hậu COVID-19 ở trẻ em

Tác giả: Lê Minh Đạt (email: lmd@vpha.org.vn)

Tóm tắt: COVID-19 có thể để lại nhiều di chứng ở trẻ em như các vấn đề về hô hấp, tim mạch, thay đổi vị giác, ảnh hưởng đến sức khoẻ tâm thần và nặng hơn nữa là hội chứng Viêm đa hệ ở trẻ em (MIS-C)…

Các triệu chứng và tình trạng sức khoẻ có thể ảnh hưởng đến trẻ sau khi mắc COVID-19 bao gồm:

1. Các vấn đề về hô hấp: bao gồm đau ngực, ho và khó thở tăng khi gắng sức. Một số triệu chứng này có thể kéo dài trong 3 tháng hoặc lâu hơn. ^1, 2
2. Các vấn đề về tim mạch: bao gồm đau tức ngực, nhịp tim không đều và mệt mỏi.¹ Trẻ em và thanh thiếu niên có các triệu chứng về tim mạch trong vòng 6 tháng sau khi bị COVID-19 cần được kiểm tra kỹ lưỡng, trước khi trở lại trường học hoặc các hoạt động thể thao.
3. Thay đổi vị giác, khứu giác:Cứ 4 trẻ em và thanh thiếu niên từ 10 đến 19 tuổi thì có 1 người bị COVID-19 thay đổi khứu giác và vị giác.³ Điều này có thể có ảnh hưởng đến thói quen ăn uống và tâm trạng của họ, thậm chí khiến họ không nhận ra mùi nguy hiểm, ví dụ mùi cháy, khét...
4. Ảnh hưởng đến hệ thần kinh:COVID-19 có thể ảnh hưởng đến hệ thần kinh có nguy cơ dẫn đến viêm não. Trẻ em đã từng bị COVID-19 có thể bị giảm chú ý, nói khó khi làm bài tập ở trường, hoặc tham gia các hoạt động thể chất khác.¹
5. Mệt mỏi về tinh thần:"Sương mù não" có thể gặp ở trẻ em và thanh thiếu niên với các triệu chứng như đãng trí hoặc khó tập trung chú ý ²

(Sương mù não là một triệu chứng thần kinh ở trẻ thường có các biểu hiện: suy giảm trí nhớ, giảm khả năng tập trung, mệt mỏi kéo dài, rối loạn cảm xúc, suy nghĩ chậm chạp)⁴

6. Thể chất mệt mỏi: Sau khi nhiễm SARS-CoV-2, trẻ em và thiếu niên có thể dễ mệt mỏi hơn và sức chịu đựng kém hơn, ngay cả khi trẻ không có các triệu chứng về tim hoặc phổi do virus gây ra.³
7. Sức khỏe tâm thần và hành vi:COVID-19 có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần của trẻ. Đối với trẻ em mắc bệnh tâm thần / hành vi hiện có, các sự kiện xung quanh COVID-19 (nhập viện, cách ly, nghỉ học) cũng có thể làm cho các triệu chứng trầm trọng hơn.
8. Hội chứng viêm đa hệ ở trẻ em ( MIS-C ) là một biến chứng hiếm gặp, thường xảy ra từ 2 đến 6 tuần sau khi nhiễm SARS-CoV-2. Việc chủng ngừa với hai liều Pfizer-BioNTech được báo cáo là có thể ngăn ngừa MIS-C ở trẻ em.^1, 5

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. P. Kumar, K. R. Jat. Post-COVID-19 Sequelae in Children. Indian journal of pediatrics. Jun 2023;90(6):605-611. doi:10.1007/s12098-023-04473-4
2. J. Izquierdo-Pujol, S. Moron-Lopez, J. Dalmau, et al. Post COVID-19 Condition in Children and Adolescents: An Emerging Problem. Frontiers in pediatrics. 2022;10:894204. doi:10.3389/fped.2022.894204
3. Healthy Children.org. Post-COVID Conditions in Children and Teens. Accessed Jan 23, 2023. https://www.healthychildren.org/English/health-issues/conditions/COVID-19/Pages/Post-COVID-Conditions-in-Children-and-Teens.aspx
4. Medlatec. Sương mù não là gì? Cách phòng tránh như thế nào? https://medlatec.vn/tin-tuc/suong-mu-nao-la-gi-cach-phong-tranh-nhu-the-nao-s65-n32716
5. Mayo Clinic. Multisystem inflammatory syndrome in children (MIS-C) and COVID-19. Accessed Jan 23, 2023. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/mis-c-in-kids-covid-19/symptoms-causes/syc-20502550