14 tháng 11 năm 2021
Tuần này, Cuộc họp thứ hai của các bên (MOP2) về Nghị định thư “Loại bỏ Buôn bán Bất hợp pháp Sản phẩm Thuốc lá” được triệu tập. Các bên tham gia nghị định thư cũng phải là bên tham gia Công ước khung của WHO về kiểm soát thuốc lá (WHO FCTC). Số lượng các bên tham gia sẽ sớm lên tới 64, khi hiệp ước có hiệu lực tại quốc gia mới phê chuẩn gần đây nhất . Các bên tham gia bao gồm các quốc gia và khu vực có quyền hạn pháp lý cùng chung tay hỗ trợ các hoạt động nhằm ngăn chặn việc buôn bán bất hợp pháp các sản phẩm thuốc lá.
Mục tiêu của Nghị định thư là chống buôn bán bất hợp pháp thuốc lá, vốn làm suy yếu các chính sách kiểm soát thuốc lá và sức khỏe cộng đồng. Các bên tham gia Nghị định thư đã ban hành hoặc củng cố luật pháp quốc gia nhằm giải quyết việc buôn bán bất hợp pháp các sản phẩm thuốc lá.
Người ta ước tính rằng mỗi năm có tới 47 tỷ đô la Mỹ bị thất thoát trên toàn cầu do buôn bán bất hợp pháp các sản phẩm thuốc lá. Để giảm thiểu thiệt hại này và nâng cao hiệu quả của luật kiểm soát thuốc lá, các bên tham gia trong tuần này sẽ xem xét các cách thức tiến tới việc thực hiện Nghị định thư - bao gồm cả việc tăng cường các tác động của nó thông qua cải thiện hợp tác quốc tế.
Nghị định thư sẽ hỗ trợ việc thực hiện một hiệp ước lâu đời hơn, WHO FCTC. Trước thềm MOP2, Tiến sĩ Adriana Blanco Marquizo, Trưởng Ban Thư ký WHO FCTC cho biết: “Có nhiều công việc quan trọng cần được tiến hành tại cuộc họp này. Việc buôn bán bất hợp pháp các sản phẩm thuốc lá không chỉ làm suy yếu tiến bộ đang đạt được trong việc đánh thuế các sản phẩm thuốc lá, mà còn liên quan đến các tổ chức tội phạm xuyên biên giới và các hoạt động khác đe dọa an ninh của chúng ta ”.
Các cuộc thảo luận tại MOP2 sẽ được tổ chức từ ngày 15 đến ngày 18 tháng 11 và diễn ra chỉ vài ngày sau khi kết thúc Phiên họp thứ 9 Hội nghị các bên (COP9) với WHO FCFC. Trong cuộc họp này, các Bên sẽ thảo luận về một số vấn đề, bao gồm các cách thức đảm bảo chuỗi cung ứng các sản phẩm thuốc lá; công nghệ theo dõi và truy tìm là chìa khóa để đạt được mục tiêu này.
Việc đảm bảo nguồn vốn đáng tin cậy cho Nghị định thư cũng sẽ được đưa ra thảo luận và sẽ bao gồm các đề xuất về quỹ đầu tư. Mục tiêu là huy động một quỹ trị giá 25 triệu đô la Mỹ từ đó tạo ra doanh thu có thể được sử dụng để củng cố Nghị định thư. Nguồn đóng góp tài chính mới đầy tiềm năng này nhắm đến các nhà đầu tư bên ngoài lĩnh vực y tế truyền thống. Kế hoạch tương tự như trong bản đề xuất đã được chấp nhận tại COP9 tuần trước.
MOP2 đã bị hoãn tổ chức một năm do đại dịch COVID-19, vì vậy đây là cơ hội đầu tiên để các bên tham gia thảo luận về việc triển khai kể từ năm 2018, từ khi hiệp ước có hiệu lực.
Nghị định thư cung cấp một bộ công cụ toàn diện để chống buôn lậu và tìm kiếm sự hợp tác nhiều hơn giữa các cơ quan chính phủ, bao gồm hải quan, tài chính và thực thi luật, với sự tham gia chặt chẽ của ngành y tế.
Do đại dịch toàn cầu đang diễn ra, MOP2 sẽ được tổ chức dưới dạng hội nghị số. Cùng với các bên tham gia, sẽ có một số quan sát viên là Quốc gia phi thành viên, cũng như một số tổ chức kiểm soát thuốc lá có yêu cầu về tư cách quan sát viên dự kiến sẽ được MOP2 chấp nhận.