Trong báo cáo tuần số 55 cập nhật về tình hình dịch tễ học COVID-19 của WHO, WHO công bố các cập nhật về Biến thể cần quan tâm (VOI) và biến thể đáng lo ngại (VOC)
WHO, phối hợp với các cơ quan chức năng, viện nghiên cứu và nhà nghiên cứu, thường xuyên đánh giá xem các biến thể của SARS-CoV-2 có thay đổi trong việc lây truyền hoặc đặc tính của bệnh hay tác động của vắc xin, phương pháp điều trị, chẩn đoán hoặc hiệu quả của các biện pháp y tế công cộng và sức khỏe cộng đồng (PHSM) được các cơ quan chức năng quốc gia áp dụng để kiểm soát dịch bệnh lây lan. “Tín hiệu” về các Biến thể đáng lo ngại (VOC) hoặc Biến thể cần quan tâm (VOI) tiềm ẩn được phát hiện và đánh giá dựa trên rủi ro gây ra cho sức khỏe cộng đồng toàn cầu. Khi những rủi ro này gia tăng, WHO sẽ cập nhật danh sách các VOI và VOC toàn cầu để hỗ trợ thiết lập các ưu tiên cho giám sát và nghiên cứu, và cuối cùng là hướng dẫn các chiến lược ứng phó (để biết thêm thông tin, vui lòng xem trang web Theo dõi các biến thể SARS-CoV-2). Các cơ quan chức năng quốc gia có thể chọn chỉ định các biến thể khác mà địa phương quan tâm / quan tâm và được khuyến khích điều tra và báo cáo về tác động của các biến thể này.
Khi các hoạt động giám sát để phát hiện các biến thể SARS-CoV-2 được tăng cường ở cấp quốc gia và địa phương, bao gồm thông qua việc mở rộng năng lực giải trình tự bộ gen, số lượng quốc gia / khu vực / lãnh thổ (sau đây gọi là quốc gia) báo cáo VOCs tiếp tục tăng (Hình 4, Phụ lục 1). Tuy nhiên, sự phân bổ này cần được giải thích với sự cân nhắc thích đáng về các hạn chế giám sát, bao gồm sự khác biệt về năng lực giải trình tự bộ gen và chiến lược lấy mẫu giữa các quốc gia. Khi các quốc gia dần nối lại việc di chuyển quốc tế không thiết yếu, việc đưa ra các
biện pháp giảm thiểu rủi ro nhằm giảm lây lan SARS-CoV-2 liên quan đến du lịch phải dựa trên các đánh giá rủi ro kỹ lưỡng được tiến hành một cách có hệ thống và thường xuyên.
Cập nhật các phân loại biến thể
Khi các nguy cơ sức khỏe cộng đồng toàn cầu do các biến thể SARS-CoV-2 cụ thể gây ra được hiểu rõ hơn, WHO sẽ tiếp tục cập nhật danh sách các VOI và VOC toàn cầu để hỗ trợ việc thiết lập các ưu tiên cho giám sát và nghiên cứu, và cuối cùng là hướng dẫn các chiến lược ứng phó.
Những cập nhật này phản ánh sự tiến hoá của vi rút và sự xuất hiện của các biến thể mới, dịch tễ học thay đổi, cũng như hiểu biết ngày càng tăng của chúng tôi về tác động kiểu hình của các biến thể khi có bằng chứng mới. Có thể phân loại lại một Cảnh báo được chỉ định trước đó để theo dõi thêm, sau đó đáp ứng định nghĩa của WHO về Một Biến thể cần quan tâm (VOI) hoặc Biến thể đáng lo ngại (VOC).
Dựa trên vòng đánh giá mới nhất, B.1.621 được phân loại là VOI vào ngày 30 tháng 8 năm 2021 và được WHO dán nhãn “Mu”. Biến thể này được gọi là 21H trong danh pháp Nextstrain. Biến thể Mu có một loạt các đột biến cho thấy đặc tính tiềm ẩn của khả năng né tránh kháng thể. Dữ liệu sơ bộ được trình bày cho nhóm công tác về sự tiến hóa của vi rút cho thấy sự giảm khả năng trung hòa của huyết thanh dưỡng bệnh và vắc xin tương tự như đối với biến thể Beta, nhưng điều này cần được xác nhận bởi các nghiên cứu sâu hơn.
Kể từ lần đầu tiên được xác định tại Colombia vào tháng 1 năm 2021, đã xuất hiện thêm các trường hợp mắc lẻ tẻ và một số vụ bùng phát lớn hơn đã được báo cáo từ các quốc gia khác ở Nam Mỹ và châu Âu. Tính đến ngày 29 tháng 8, hơn 4500 chuỗi (3794 chuỗi B.1.621 và 856 chuỗi B.1.621.1) đã được tải lên GISAID từ 39 quốc gia. Mặc dù tỷ lệ phổ biến trên toàn cầu của biến thể Mu trong số các trường hợp mắc bệnh theo trình tự đã giảm và hiện ở mức dưới 0,1%, tỷ lệ hiện mắc ở Colombia (39%) và Ecuador (13%) vẫn liên tục tăng. Tỷ lệ hiện mắc được báo
cáo cần được giải thích với sự cân nhắc kỹ lưỡng về khả năng giải trình tự và tính kịp thời của việc chia sẻ trình tự, cả hai đều khác nhau giữa các quốc gia. Cần có nhiều nghiên cứu hơn để hiểu các đặc điểm kiểu hình và lâm sàng của biến thể này. Dịch tễ học của biến thể Mu ở Nam Mỹ, đặc biệt với sự đồng lưu hành của biến thể Delta, sẽ được theo dõi thêm để quan sát những thay đổi.
Nguồn: Weekly epidemiological update on COVID-19 - 31 August 2021 (who.int)