Mùa hè là mùa mà các em học sinh được nghỉ học, cộng với thời tiết nắng nóng nên việc đi bơi là thú vui được nhiều trẻ em ưa thích. Đây cũng là nguyên nhân chính gây ra nhiều trường hợp tai nạn đuối nước.
1. Định nghĩa:
Đuối nước: là những trường hợp Tai nạn thương tích (TNTT) xảy ra do bị chìm trong chất lỏng (nước, xăng, dầu) dẫn đến ngạt do thiếu oxy hoặc ngừng tim dẫn đến tử vong trong vòng 24 giờ hoặc cần đến chăm sóc y tế hoặc bị các biến chứng khác.1
2. Thực trạng đuối nước ở trẻ em tại Việt Nam:
Nghiên cứu về tình hình tử vong do tai nạn thương tích (TNTT) tại Việt Nam từ năm 2012 đến 2022 đã được Cục Quản lý Môi trường Y tế tổng hợp và phân tích dựa trên dữ liệu tử vong từ sổ A6-YTCS của 10.500 xã/phường tại 63 tỉnh/thành. Kết quả cho thấy, trong giai đoạn này, trung bình mỗi năm cả nước ghi nhận 33.619 ca tử vong do TNTT, chiếm 8,12% tổng số ca tử vong. Tỷ lệ tử vong do TNTT trung bình hàng năm là 36,73/100.000 người. Tai nạn giao thông (TNGT) là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong với tỷ lệ 16,19/100.000 người, tiếp đó là đuối nước với 5,59/100.000 người. Phân tích theo nhóm tuổi cho thấy đuối nước là nguyên nhân chính ở trẻ em 0 - 4 tuổi và 5 - 14 tuổi.2
3. Các nguyên nhân gây đuối nước:
- Đối với trẻ lớn tuổi do bản tính hiếu động, tò mò; đối với trẻ nhỏ do tính thích nghịch nước hoặc do sự bất cẩn của gia đình.
- Trẻ chưa được dạy kỹ năng đảm bảo an toàn và xử lý tình huống khi bơi và không có kỹ năng cứu người bị đuối nước.
- Người lớn chưa giám sát trẻ một cách chặt chẽ.
- Ngoài ra, môi trường sống chung quanh cũng luôn luôn có những yếu tố nguy cơ rình rập gây nên tai nạn đuối nước cho trẻ em như chậu nước, chum vại, bể nước, giếng nước... không có nắp đậy an toàn; sông, hồ, suối, ao nước... không được rào chắn và có biển báo nguy hiểm.
4. Các biện pháp phòng chống đuối nước3:
- Cần cho trẻ tránh xa những nơi sông nước nguy hiểm như: Không nên rủ nhau đi tắm ao, hồ, sông suối … trong khi không biết bơi. Không nên đi lại, chơi gần những nơi như: ao, hồ, sông suối hoặc bể nước, cống rãnh, miệng giếng… không có nắp đậy. Các hố ao sâu gây nguy hiểm cho trẻ em như hố lấy đất làm gạch ngói, hố lấy cát, hố lấy nước tưới hoa màu… cần phải tránh xa.
- Đối với trẻ nhỏ luôn cần sự chăm sóc và giám sát chặt chẽ của người lớn, Trẻ em tắm biển, tắm sông nên mặc áo phao và phải có cha mẹ, người lớn trông coi.
- Ngoài ra cha mẹ cần dạy trẻ em biết bơi và giải quyết các tình huống nguy hiểm có thể gặp phải khi tiếp xúc với nước, giải thích cho trẻ hiểu sự nguy hiểm khi tự ý tập bơi hay tắm sông suối khi không có sự canh chừng của người lớn.
- Đặc biệt đối nhà trường cũng cần dạy kỹ năng bơi cho trẻ như một chương trình bắt buộc trong chương trình học.
- Để hạn chế tai nạn đuối nước cho trẻ em thì cần trách nhiệm và sự chung tay của toàn xã hội. Hy vọng mùa hè này chúng ta sẽ không phải chứng kiến những vụ tai nạn đuối nước thương tâm đối với trẻ em nữa./.
Tổng hợp và biên soạn: Ths.BS Lê Minh Đạt (email: lmd@vpha.org.vn)
____________________________________________________________________
Tài liệu tham khảo:
1. Nguyễn Hữu Tú. Cấp cứu tai nạn thương tích. vol 1. Nhà xuất bản Y học; 2017.
2. Lương Mai Anh, Hà Anh Đức, Tô Thị Phương Thảo, Nguyễn Quảng Thức, Đỗ Thị Điệp. Thực trạng tử vong do tai nạn thương tích tại Việt Nam giai đoạn 2012-2022. Tạp chí Y học Dự phòng. 2024;34(6 Phụ bản):36-43.
3. Bộ Y tế - Phòng chống tai nạn thương tích. Nguyên nhân - giải pháp cho đuối nước ở trẻ em Việt Nam. Accessed May22, 2025. https://moh.gov.vn/web/phong-chong-tai-nan-thuong-tich/tin-noi-bat/-/asset_publisher/iinMRn208ZoI/content/nguyen-nhan-giai-phap-cho-uoi-nuoc-o-tre-em-viet-nam